0 / 0
20,50818/11/2020

لوح محفوظ چیست و معنایش چیست؟

سوال: 7002

لطفا شرحی مفصل همراه با تفسیر علمای بزرگوار مانند ابن کثیر یا طبری یا دیگران درباره‌ی این سخن الله متعال که می‌فرماید: فِي لَوْحٍ مَّحْفُوظٍ ارائه دهید. جزاکم الله خیرا

متن پاسخ

ستایش خدا و صلوات و سلام بر رسول خدا و خاندانش.

۱- ابن منظور می‌گوید:

لوح: هر ورق پهن چوبین را لوح گویند.

ازهری می‌گوید: لوح ورقه‌ای است از چوب یا [استخوان] کتف که اگر بر آن نوشته شود به آن لوح گویند.

و لوح چیزی است که بر آن بنویسند.

و لوحی که در آیه تحت عنوان لوح محفوظ از آن یاد شده یعنی محل سپرده شدن مشیئت الله متعال.

هر استخوان پهنی لوح است و جمع آن الواح می‌باشد، و الاویح جمعِ جمع است.

لسان العرب (۲/ ۵۸۴).

۲- ابن کثیرـ رحمه الله ـ می‌گوید:

فی لوح محفوظ یعنی: این [لوح] در ملا اعلی از هرگونه زیاده یا نقصان و تحریف و تبدیل محفظ است.

تفسیر ابن کثیر (۴/ ۴۹۷ ـ ۴۹۸).

۳- و ابن قیم ـ رحمه الله ـ می‌گوید:

درباره‌ی لفظ محفوظ اکثر قراء آن را به صورت مجرور و صفتِ لوح می‌دانند و این اشاره‌ای است به آنکه شیاطین نمی‌توانند به آن نازل شوند، زیرا محل آن محفوظ است و نمی‌توانند به آن دست یابند و این لوح در ذات خود نیز محفوظ است و شیطان نمی‌تواند چیزی به آن افزوده یا از آن کم کند.

بنابراین الله سبحانه و تعالی در این آیه آن را محفوظ دانسته است:

إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ [حجر: ۹]

(بی‌تردید ما این قرآن را نازل کرده‌ایم و قطعا ما حافظ آن خواهیم بود).

و در این سوره محل آن را محفوظ دانسته است.

بنابراین الله سبحانه و تعالی محل آن را حفظ نموده و خود آن را از افزودن و کم شدن و تبدیل محافظت کرده است و کسانی را برایش گمارده که حروفش را از زیاده و نقصان و معانی‌اش را از تحریف و تغییر حفظ نمایند» (التبیان في أقسام القرآن: ۶۲).

۴- اما آنچه در برخی از کتب تفسیر آمده مبنی بر اینکه لوح محفوظ از پیشانی اسرافیل است، یا آنکه از زبرجد سبز آفریده شده و دیگر اخبار ثابت نشده، از جمله مسائل مربوط به غیب است که جز از طریق وحی اثبات نمی‌شود.

والله تعالی اعلم

منبع

شیخ محمد صالح المنجد

at email

اشتراک در خبرنامه

برای دریافت مطالب جدید و به روزآوری‌های سایت در خبرنامه‌ی ما عضو شوید

phone

اپ اسلام سوال و جواب

دسترسی سریعتر به محتوا و امکان مرور بدون اینترنت

download iosdownload android