Üniversitede okuyan ve Cuma namazını edâ etmesine engel olunan kimse

Cevap:

Hamd, yalnızca Allah’adır.

Cuma namazı, muhafaza edilmesi ve ona önem verilmesi gereken farznamazların en önemlisi olup İslâm dîninin açıkşiârındandır. Bunun içindir ki Cuma namazını terk edenkimse hakkında pek şiddetli tehditler gelmiştir.

Nitekim Ebu Hureyre ve Abdullah b. Ömer’den -Allah ikisinden derâzı olsun- naklediğine göre onlar, Rasûlullah -sallallahualeyhi ve sellem-‘i minberinin üzerinde şöyle söylerkenişittiklerini rivâyet etmişlerdir:

لَيَنْتَهِيَنَّ أَقْوَامٌ عَنْ وَدْعِهِمُالْجُمُعَاتِ أَوْ لَيَخْتِمَنَّ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ ثُمَّلَيَكُونُنَّ مِنَ الْغَافِلِينَ. [ رواه مسلم ]

“Birtakım insanlar, ya Cumanamazını terk etmeyi bırakırlar, ya da Allah onların kalplerinimühürler.Sonra da onlar gâfillerden olurlar.” (Müslim; 865)

Yine Ebu’l-Ca’d ed-Damrî’den -Allah ondan râzı olsun- Rasûlullah-sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

مَنْ تَرَكَ ثَلاثَ جُمَعٍ تَهَاوُنًا بِهَاطَبَعَ اللَّهُعَلَى قَلْبِهِ. [ رواه أبو داود والنسائي والترمذي وابن ماجه وصححه الألباني فيصحيح أبي داود ]

“Kim, özürsüz olarak üçdefa Cuma namazını terk ederse (kılmazsa),Allah onun kalbini mühürler.”(Ebu Davud; hadis no: 1052.Nesâî; hadis no: 1369. Tirmizî; hadis no: 500. İbn-i Mâce; hadis no:1125.Elbânî, Sahîh-i Ebî Davud’da “hadis sahihtir”, demiştir.)

Eğer devlet üniversitesinde öğrenimgörmek, bu namazı kaybetmeye (Cuma namazını terk etmeye)sebep oluyorsa, o üniversiteye girmek câiz değildir. Ancaköğrenim görmeye zorlanmak veya geçimini sağlayacak vazifeyielde etmek oraya bağlı olması gibi, insan orada okumak zorundakalırsa, bu takdirde câiz olur. Cuma günü namazı idrak edebilmek içinmümkünse derse girmemeye çalışmalıdır. Eğer buna gücüyetmezse, Cuma namazını terk etmekte mazeretlisayılır.Nitekim İslâm âlimleri, insanın canına veya malınaveyahut da muhtaç olduğu geçimine bir zarar gelmesinden korkması gibidurumları, Cuma namazını terk etmenin mazeretlerindenolduğu konusunda ittifak etmişlerdir.

el-Behûtî -Allah ona rahmet etsin- bu konudaşöyle demiştir:

” Büyük ve küçük abdesti kendisini sıkıştıran,malı veya muhtaç olduğu geçiminin (nafakasının) zarargörmesinden korkan veyahut da tarla veya bahçesini sularken o haldebırakıp (mescide) giderse, tarla veya bahçesinin bozulmasındanendişe eden veyahut da tarla ve bahçe bekçisi gibi, korumakla mükellefolduğu bir şeyi bırakıp gittiğinde o şeyinkaybolmasından endişe eden kimse, Cuma ve cemaat namazınıterk etmekte mazur görülür. Çünkü böyle bir durumdaki zorlukve meşakkat, âlimlerin ittifakıyla elbiseyi ıslatacak kadaryağan yağmurun özür kabul edilmesinden daha fazladır.”(Keşfu’l-Kinâ’; c: 1, s: 495)

Allah Teâlâ en iyi bilendir.