Oğlu için Akika kurbanı kesmeyi adayan, fakat sonra bunu yerine getirmeye güç yetiremeyen kimsenin ne yapması gerekir?

Hamd,yalnızca Allah’adır.

Birincisi:

Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-‘den sâbit olduğuna göre o adakadamaktan (nezrden) yasaklamış ve şöylebuyurmuştur:

إِنَّ النَّذْرَ لا يُقَدِّمُشَيْئًا وَلَا يُؤَخِّرُ، وَإِنَّمَا يُسْتَخْرَجُ بِالنَّذْرِ مِنْ الْبَخِيلِ. [ رواه البخاري ]

“Şüphesiz ki adak (nezir),olacak bir şeyi ne öne alır, ne degeriye bıraktırır. Ancak onunla cimriden malçıkarılmış olur.” (Buhârî)

Bu nehiy(yasak), adak sebebiyle istediği ve arzuladığı şeyinolacağına veya Allah Teâlâ’nın, onun bu istek ve arzusunuadağı için yerine getirdiğine inanan kimse hakkında dahakesin olur.

Nezrin (adağın) hükmününaçıklaması hakkında “el-Mevsûatu’l-Fıkhiyye”deşöyle gelmiştir:

“Kurtubî dedi ki: Nezrin (adağın), istenenve arzulanan şeyin olmasınıçabuklaştırdığına veya Allah Teâlâ’nın, onun buadağı için yerine getirdiğine inanan kimse hakkındakihüküm, benim görüşüme göre haram olarak gözükmektedir.Bundandolayı böyle bir durumda nezretmek (adamak) haramdır.Kerâhetolması hali ise, buna inanmayan kimse içindir.”(“el-Mevsûatu’l-Fıkhiyye”; c: 40, s: 140)

Allah Teâlâ’ya bir itaati adayan, fakat daha sonrabunu yerine getirmeye güç yetiremeyen nice insanlardan sorular bizegeldi.Müslümanın yapması gereken şey; dilini adak adamaktankoruması gerekir.Her kim, sadaka vermek veya oruç tutmak veyahut da kurbankesmek isterse, işinde rahat olabilmesi için bunu adak adamadanyapsın. Eğer bunu yapmayı (bir işi adak adamadan yapmayı)bırakmak isterse, bırakabilir ve kendisine bir şey gerekmez.Adağınıyerine getiremeyip kendisini tehlikeye atmaktansa böyle yapar.Çünkü adağı yerine getirmemek, büyük bir vebaldir.

Bu konuda (42178) nolu sorununcevabına bakabilirsiniz.

Akika kurbanı, müekked sünnettir. Gücü yetenkimsenin bunu bırakmaması gerekir. Nitekim bunun açıklaması(12448) nolu sorunun cevabında geçmişti.

Her kim, çocuğu için Akika kurbanıkesmeyi adamışsa, onu yapması gerekir. Zirâ Peygamber -sallallahualeyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:

مَنْ نَذَرَ أَنْ يُطِيعَ اللهَ فَلْيُطِعْهُ، وَمَنْ نَذَرَ أَنْ يَعْصِيَهُفَلا يَعْصِهِ. [رواه البخاري ]

“Kim,Allah’a itaat etmeye nezr ederse hemen itaat etsin.Kim de Allah’a isyan etmeyenezr ederse, sakın isyan etmesin.” (Buhârî; hadis no:6669)

Eğer bu adağı yerine getiremezse,şu iki halden birisinin mutlaka olması gerekir:

1. İster dille söylemiş olsun,isterse buna kalben niyet etmiş olsun-, Akika kurbanını kesmek için belirli birvakit tayin etmiş olabilir.

Örneğin: Çocuğundoğumundan sonra ilk hafta veya ilk ay Akika kurbanını kesmeyiniyet etmesi gibi. Bu tayin edilmiş zaman geçtikten sonra buadağını yerine getiremezse, bu kimsenin yeminin keffâretivermesi gerekir.

Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bukonuda şöyle buyurmuştur:

كَفَّارَةُ النَّذْرِ كَفَّارَةُ الْيَمِينِ. [ رواه مسلم ]

“Nezrin (adağın) keffâreti, yemininkeffâretidir.” (Müslim; hadis no: 1645)

2. İster dille söylemiş olsun,isterse buna kalben niyet etmiş olsun-, Akika kurbanını kesmek için belirlibir vakit tayin etmemiş olabilir.Bu takdirde yerine getirinceye kadar Akikakurbanı bu kimsenin boynunda bir borç olarak kalır. ÇünküAkika kurbanı için belirli bir vakit yoktur. Aksine Akika kurbanı,çocuk doğduktan yıllar sonra bile olsa, hangi vakitte kesilirsesahihtir.

Allah Teâlâen iyi bilendir.