Müslüman için doğru inanç ve bu inanca aykırı olan bâtıl inançlarla ilgili meselelerde kısa bilgi

"Ey îmân edenler! (Kesin olarak îmân ettiğiniz) Allah’a ve elçisine ve daha önce (elçilere) indirdiği kitaplara îmân (etmeye devam) edin.Kim Allah’ı, meleklerini, (insanlığın hidâyeti için indirmiş olduğu) kitapları,(risâlet görevini tebliğ etmek için seçtiği) elçilerini ve (ölümden sonra hesaba çekilecekleri) âhiret gününü inkâr ederse, hiç şüphe yok ki (dinden çıkmış ve) hak yoldan büsbütün uzaklaşmış olur." (Nisâ Sûresi: 136)

Bu esaslara delil teşkil eden hadislere gelince, bunlar çoktur.

Müminlerin emiriÖmer b. Hattab'tan -Allah ondan râzı olsun- Müslim’in rivâyet ettiği meşhûr hadis bunlardandır. Bu hadiste Cebrail -aleyhisselâm-, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’e îmân hakkında soru sormuş, o da ona şöyle cevap vermişti:

… اَلإِْيماَنُ أَنْ تُؤْمِنَ باِللهِ وَمَلاَئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْيَوْمِ اْلآخِرِ وَتُؤْمِنَ باِلْقَدَرِ خَيْرِهِ وَشَرِّهِ. [ رواه مسلم من حديث أبي هريرة ]

"Îmân; Allah’a, meleklerine, kitaplarına, elçilerine, âhiret gününe, kaderin hayır ve şerrine inanmandır." (Müslim, Ebu Hureyre'den -Allah ondan râzı olsun rivâyet etmiştir.)

Allah Teâlâ’ya, âhiret gününe ve diğer gayba ilişkin konularda her müslümanın îmân etmesi gereken şeylerin hepsi, bu altı esastan türemektedir.

3. Allah Teâlâ'ya îmân:

Allah Teâlâ’ya îmân etmek; O’nun dışında ibâdete lâyık hak ilâhın olmadığına inanmak demektir. Çünkü kulları yaratan, onlara iyilikte bulunan, rızık veren, onların gizli- açık her şeylerini bilen, emrine itaat edenleri mükafatlandırmaya, karşı gelenleri de cezalandırmaya gücü yeten, yalnızca O’dur. İşte bu ibâdet için Allah Teâlâ cinleri ve insanları yaratmış ve onlara böyle yapmalarını emretmiştir.

Bu ibâdetin hakîkati; kulların duâ etmek, korkmak, ümit etmek, namaz kılmak, oruç tutmak, kurban kesmek ve adak adamak gibi ibâdetleri, Allah Teâlâ’ya tam bir sevgi ile birlikte O’nun azametine boyun eğerek ondan korku ve istek içinde, O’nun büyüklüğüne tazim göstererek edâ etmeleridir.

Yine, Allah Teâlâ’nın kullarına farz kıldığı İslâm’ın beş esasına inanmak da Allah Teâlâ’ya îmândandır.

İslâm’ın esasları şunlardır:

a). Allah’tan başka hak ilâh olmadığına ve Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-’in Allah’ın elçisi olduğuna şehâdet etmek.

b). Namazı (gereği gibi ve vaktinde) kılmak

c). Zekâtı (hak edene) vermek.

d). Ramazan orunu tutmak.

e). Gitmeye gücü yeten kimse için (ömürde bir defa olmak üzere) hac yapmaktır.

Bundan başka İslâm’ın getirdiği emir ve yasakları yerine getirmek de Allah Teâlâ’ya îmândandır.

Bu esasların en önemlisi ve en büyüğü; Allah'tan başka hak ilâh olmadığına ve Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-’in Allah’ın elçisi olduğuna şehâdet etmektir.

Kelime-i Şehâdet dediğimiz, Allah'tan başka hak ilâh olmadığına ve Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-’in Allah’ın elçisi olduğuna şehâdet etmek; ibâdetin yalnızca Allah’a hâlis kılınması ve O'nun dışındakilere yapılmamasını gerektirir. İşte Lâ ilâhe illallah'ın anlamı budur.Lâ ilâhe illallah, Allah’tan başka hak ilâh yok demektir. Allah’tan başka ibâdet edilen insan, melek veya cin gibi varlıkların hepsi, bâtıl ilâhtır. İbâdete lâyık hak ilâh ise, yalnızca Allah'tır.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ هُوَ الْبَاطِلُ [ سورة الحج من الآية :62 ]

"Böyledir. Çünkü Allah, hakkın tâ kendisidir. (Müşriklerin) kendisine ibâdet ettikleri O’nun dışındaki şey ise, (hiçbir fayda veya zararı olmayan) bâtılın tâ kendisidir." (Hac Sûresi: 62)

Allah Teâlâ’nın azîz kitabında haber verildiği ve O’nun emîn elçisi Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-’den sabit olduğu üzere tahrif etmeden, boşa çıkarmadan, keyfiyetini değiştirmeden ve hiçbir şeye benzetmeden Allah’ın güzel isimleri ve yüce sıfatlarına inanmak da Allah Teâlâ’ya îmândandır.

Hatta nasıl olduğunu sormadan, bunları olduğu gibi kabul edip büyük anlamlara delâlet eden Allah -azze ve celle-'nin sıfatlarına îmân etmek gerekir. O’nu yarattıklarının sıfatlarına benzetmeden ve kendisine yaraşır şekilde bu yüce sıfatlarla vasfetmek gerekir.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

… لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَهُوَ السَّمِيعُ البَصِيرُ [سورة الشورى من الآية: 11]

"(Zâtı, isim, sıfat ve fiillerinde yarattıklarından) O'nun benzeri hiçbir şey yoktur. O, hakkıyla işitendir, görendir." (Şûrâ Sûresi: 11)

4. Meleklere îmân:

Meleklere îmân; onlara özet ve ayrıntılı olarak îmân etmeyi içerir. Bir müslüman, Allah’ın melekleri olduğuna, onları kendisine itaat etmeleri için yarattığına, onları nitelendirdiği gibi Allah’a yakın kullar olduğuna ve Allah, onlara birşey söylemeden veya emretmeden konuşmadıklarına,onlara emrettiği zaman da emrine itaat edip hemen yerine getirdiklerine inanır.

Nitekim Allah Teâlâ onları şöyle vasfetmiştir:

يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلا يَشْفَعُونَ إِلاَّ لِمَنِ ارْتَضَى وَهُم مِنْ خَشْيَتِهِ مُشْفِقُونَ [سورة الأنبياء الآية: 28 ]

"Onların yaptıklarını (da yapacaklarını) ancak O bilir. Onlar ancak Allah’ın râzı olduğu kimselere şefaat ederler ve onlar, (Allah’ın hilesinden emin olmadıklarını bilerek) ondan korkarlar." (Enbiyâ Sûresi: 28)

Melekler pek çoktur. Onlardan kimisi Allah Teâlâ’nın arşını taşımakla, kimisi cennet ve cehennem bekçiliği yapmakla, kimisi de kulların amellerini kaydetmekle yükümlüdürler.

Bizler, Allah Teâlâ ve elçisinin isimlerini bildirdikleri meleklere detaylı olarak inanırız.

Örneğin:

Cebrail, Mîkâîl, cehennem bekçisi Mâlik ve sahih hadislerde bildirildiği üzere sûra üflemekle yükümlü olan İsrafil’dir.

Âişe’den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

خُلِقَتِ الْمِلاَئِكَةُ مِنْ نُورٍ، وَخُلِقَ الْجاَنُّ مِنْ ماَرِجٍ مِنْ ناَرٍ، وَخُلِقَ آدَمُ مِماَّ وُصِفَ لَكُمْ.[ رواه مسلم ]

"Melekler nurdan, cinler alevden, Âdem-aleyhisselâm- da size vasfedilen şeyden (balçıktan) yaratıldı." (Müslim, sahihinde rivâyet etmiştir.)

5. Kitaplara îmân:

Allah Teâlâ’nın insanlar üzerindeki hakkını açıklamaları ve buna dâvet etmeleri için nebi ve elçilerine kitaplar indirdiğine özet olarak îmân etmek gerekir.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ… [سورة الحديد من الآية :25]

"Andolsun ki biz, elçilerimizi apaçık delîllerle gönderdik ve insanlar adâleti ayakta tutsunlar diye onlarla birlikte Kitab’ı ve Mîzân’ı indirdik." (Hadîd Sûresi: 25)

Allah Teâlâ’nın isimlerini bildirdiği, Tevrât, İncil, Zebûr ve Kur’an-ı Kerîm gibi kitapların hepsine ayrı ayrı îmân ederiz.

Kur’an-ı Kerîm, bu kitapların en fazîletlisi ve sonuncusu, hepsini kontrolü altına alan, onlara hükmeden ve onları doğrulayan kitaptır.

Kur’an-ı Kerîm, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-’in sünneti ile birlikte bu ümmetin hepsinin ona uyup, hayatın her safhasında uygulaması gereken bir kitaptır.Çünkü Allah Teâlâ, elçisi Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-’i insanlarla cinlerin hepsine birden elçi olarak göndermiş, aralarında onunla hükmetmesi için de ona Kur’an-ı Kerîm’i indirip, onu gönüllerdeki dertlere şifâ, her şeyi açıklayan, mü’minler için bir hidâyet ve rahmet kılmıştır.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

وَهَـذَا كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُواْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ [سورة الأنعام الآية :155]

"(Muhammed’e) indirdiğimiz bu (Kur’an), öyle bir kitaptır ki, onun hayır ve bereketi pek çoktur. O halde onun (emir ve yasaklarına) uyun.(Allâh’ın emirlerine karşı gelmekten) korkun. Umulur ki merhamet olunursunuz." (En'âm Sûresi: 155)

6. Elçilere (peygamberlere) îmân:

Elçilere özet ve ayrıntılı olarak îmân etmekgerekir. Allah Teâlâ (kendisine itaat eden) kullarını cennetle müjdelemek, (kendisini inkâr edeni veya kendisine karşı gelenleri de cehennemle) uyarmak ve insanları hakka davet etmek için elçiler gönderdiğine îmân ederiz. Elçilerin çağrısına uyanlar saadeti kazanmışlar, onlara aykırı hareket edenler ise hüsrana uğrayıp pişman olmuşlardır.

Nebi ve elçilerin sonuncusu ve en faziletlisi, Nebimiz Abdullah oğlu Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-’dir.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ… [ سورة النحل الآية :36 ]

"Andolsun ki biz, (geçmişte) her ümmete bir elçi gönderdik (ve ona şöyle söylemesini emrettik): ‘Yalnızca Allah’a ibâdet edin ve Tâğûttan uzak durun.::" (Nahl Sûresi: 36)

Nûh, Hûd, Sâlih, İbrahîm ve diğerleri gibi Allah’ın isimlerini zikrettiği veya elçisi Muhammed -salllallahu aleyhi ve sellem-’in de adlarını belirttiği nebi ve elçilere ayrı ayrı îmân ederiz.

-Allah’ın en değerli salât ve en temiz selâmı, onların ve bizim Nebimiz Muhammed-sallallahu aleyhi ve sellem-’in üzerine olsun-.

7. Âhiret gününe îmân:

Allah Teâlâ ve elçisi Muhammed -salllallahu aleyhi ve sellem-’in haber verdikleri, ölümden sonraki kabir fitnesi, kabir azabı ve nimetleri, kıyâmet gününün dehşet ve şiddeti, sırat köprüsü, amellerin tartılacağı terazi (mîzân), amellerin karşılığı olan cezâ veya mükâfat, amel defterlerinin insanların arasında yayılması, kiminin amel defterini sağından, kiminin solundan, kiminin de arkasından alacak olması gibi şeylere inanmak, âhiret gününe îmâna girer.

Yine, Nebimiz Muhammed -salllallahu aleyhi ve sellem-’e verilen havuza, cennet ve cehenneme, mü’minlerin cennette Rableri Subhânehu ve Teâlâ'yı göreceklerine, Rablerinin onlarla konuşacağına, Kur’an-ı Kerîm ve sahîh hadislerde Rasûlullah -salllallahu aleyhi ve sellem-’den âhiret günü ile ilgili haber verilen diğer şeylerin hepsine birden inanmak da âhiret gününe îmâna girer ki, bunları Allah Teâlâ ve elçisi Muhammed -salllallahu aleyhi ve sellem-’in açıkladığı gibi tasdik edip îmân etmek gerekir.

8. Kadere îmân:

Kadere îmân, dört şeyi içerir: İlim, kitâbe (yazma), yaratma ve meşiyet (dileme).

Bu dör şeyin detaylarını öğrenmek için: (34732), (49004) ve (20806) nolu soruların cevaplarına bakabilirsiniz.

9. Şunlar da Allah'a îmân konusuna girer:

Îmân; dil ile ikrâr edip kalp ile tasdik ettikten sonra, inandığını amelî olarak yaşamak olduğuna, Allah Teâlâ’ya itaatle (emirlerini yerine getirmekle) îmânın artacağına, isyanla (O'nun emirlerini yerine getirmemekle) azalacağına, şirk ve küfür dışında, zinâ, hırsızlık, faiz yemek, sarhoşluk verici şeyleri içmek, ana-babaya itaatsizlik etmek ve buna benzer büyük günahları işlediğinden dolayı bunları helâl saymadıkça- müslümanı tekfîr etmenin (kâfir saymanın) câiz olmadığına inanmak da Allah’a îmân konusuna girer.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

إِنَّ اللَّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاء… [ سورة النساء من الآية :48 ]

"Şüphesiz Allah, kendisine ortak koşulmasını (ve inkârı) asla bağışlamaz. Bunun dışındakileri (günahları) dilediğine bağışlar." (Nisâ Sûresi: 48)

Rasûlullah-salllallahu aleyhi ve sellem-’den mütevâtir hadislerle sabit olduğuna göre, kalbinde hardal tanesi kadar îmân olan kimseyi Allah Teâlâ cehennemden çıkaracaktır.

10. Allah Teâlâ için sevmek ve O’nun için kin beslemek (buğzetmek), O’nun için dostluk kurmak ve O’nun için düşmanlık etmek de Allah’a îmândandır. Bu sebeple mü’min, mü’minleri sevip onlarla dost olur, kâfirlere de buğzedip onlara düşmanlık eder.

Bu ümmetin mü’minlerinin başında da Rasûlullah -salllallahu aleyhi ve sellem-’in ashâbı gelir.

Nebi -salllallahu aleyhi ve sellem-’in:

خَيْرُ النَّاسِ قَرْنيِ، ثُمَّ الَّذِينَ يَلوُنَهُمْ، ثُمَّ الَّذِينَ يَلوُنَهُمْ. [متفق عليه]

"Dönemlerin en hayırlısı, benim yaşadığım dönemdir. Sonra onları izleyenler, sonra da onları izleyenlerdir." (Buhârî ve Müslim)

Sözü gereği, ehli sünnet vel-cemaat inancına sahip mü’minler, Rasûlullah -salllallahu aleyhi ve sellem-’in ashâbını sever, onlara dostluk eder ve onların nebilerden sonra insanların en fazîletlileri olduklarına inanırlar.

Ehli sünnet vel-cemaat inancına sahip mü’minler, Rasûlullah -salllallahu aleyhi ve sellem-’in ashâbından en fazîletli olanının sırasıyla Sıddık lakaplı Ebû Bekir, sonra Fârûk (( Fâruk: Hak ile bâtılı birbirinden ayırt eden kimse demektir.