آیا خواندن قرآن بدون فهم معانی آن جایز است؟

«بله، جایز است که مرد و زن مومن قرآن را بدون فهم معنایشبخواند (یعنی کارش حرام نیست!) اما مشروع تدبر و تعقل قرآن بههدف فهم آن است. همینطور اگر آنقدر می‌داند که بتواند به کتبتفسیر مراجعه کند، به کتاب‌های تفسیر و لغت عرب مراجعه کند و ازآن بهره بگیرد و از علما درباره‌ی جاهایی که دچار اشکالاست سوال کند. هدف این است که [در آیات قرآن] تدبر نماید، چراکه الله سبحانه و تعالی می‌فرماید:

كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَمُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ[ص: ۲۹]

([این] کتابی است مبارک کهآن را به سوی تو نازل کرده‌ایم تا در آیات آنبیاندیشند و خردمندان پند گیرند).

بنابراین مومن [در آیاتقرآن] تدبر می‌کند؛ یعنی به قرائت خود اهمیت می‌دهدو در معنایش می‌اندیشد و تعقل می‌ورزد و در نتیجهسود می‌برد، و حتی اگر معنای آن را کاملا نفهمد به معانیبسیاری دست می‌یابد. بنابراین باید با تدبر وتعقل قرآن بخواند و همینطور بانوان؛ تا از کلام پروردگارش سود ببرد و بهمراد وی پی ببرد و به آن عمل کند. الله سبحانه و تعالی می‌فرماید:

أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَأَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا [محمد: ۲۴]

(آیا در قرآن تدبر نمی‌کنند،یا [مگر] بر دلهایشان قفل‌هایی نهاده شده است؟)

بنابراین پروردگار ـ عزوجل ـ مارا به تعقل و تدبر کلامش تشویق نموده، و هر گاه مرد یا زن مومنیکتاب الله را می‌خواند مشروع این است که در آن تدبر و اندیشهنماید و به آنچه می‌خواند توجه کند تا از کلام الله استفاده برده و آنرا بفهمد، و در نتیجه به آنچه از کلام خداوند فهمیده عمل نماید،و باید در این راه از تفاسیری که علما تالیف نمودههمانند تفسیر ابن کثیر و تفسیر ابن جریر طبری وتفسیر بغوی و تفسیر شوکانی و دیگر تفاسیراستفاده کند و همینطور از کتب لغت عرب و از علمای معروف به علم و فضلسوال کند، یعنی در مواردی که ممکن است در [فهم] آن دچار اشکالشود».

شیخ عبدالعزیز بن باز رحمهالله